این نوع از وکالت در مواردی که دعوایی کیفری جریان داشته و علیرغم ضروری بودن حضور وکیل، در دادرسی و محاکمات، به دلیل امتناع متهم از اخذ وکیل و یا نداشتن بضاعت مالی برای این کار، وکیلی برای دفاع از متهم وارد پرونده نشده است که در این صورت به تشخیص دادگاه، از بین وکلای دادگستری وکیل رایگان برای او گرفته میشود. فقط در دادگاه و در زمان اقامه دعوا حضور وکیل الزام نیست در برخی امور اداری و حل نمودن پاره ای از مسائل حقوقی در اختیار دانش و مهارت وکیل است به اخص وکیل پایه یک دادگستری که با داشتن دانش عالی بهتر و حرفه ای تر مسائل حقوقی را حل و فصل خواهد کرد. همچنین افراد برای جلوگیری از مشکلات عدیده ای می تواند از دانش وکیل استفاده نماید و اقدام به اخذ مشاوره های حرفه ای در این زمینه کند تا از به وجود آمدن بسیاری از مشکلات حقوقی جلوگیری نماید. وکالت و دریافت آن و خود وکیل دارای انواع مختلفی است که در ذیل این مقاله به آن خواهیم پرداخت.
- در برخی از امور کیفری که مجازات آنها اعدام، قصاص نفس، سنگسار یا حبس ابد است، به دلیل پایین بودن معلومات حقوقیِ متهمین برای دفاع از خود در این جرایم سنگین، داشتن وکیل در دادگاه اجباری است.
- البته اگر وکیل تسخیری مایل نباشد که به‌صورت رایگان وکالت کند، میتواند از دادگاه تقاضای حق‌الزحمه نماید و همان طور که ذکر شد، حق‌الوکاله‌ی وی از ردیف های مربوط به بودجه‌ی دادگستری پرداخت میشود و بر اساس مقدار کاری است که انجام شده و از تعرفه‌ی قانونی تجاوز نمی‌کند.
- عدم گرفتنِ وکیل کیفری و یا گرفتنِ وکیل نامجرب میتواند مسیر پرونده و پروسه احقاق حق را مختل کند، مسیر زندگی فرد را به سمت منفی تغییر دهد، موجب صدمات مالی و جانی و حیثیتی و آبرویی شود و هزینه‌های دادرسی را نیز افزایش دهد.
- به موجب ماده 346قانون آیین دادرسی کیفری درکلیه امور جزایی طرفین دعوا میتوانند وکیل یا وکلای مدافع خودرا انتخاب نمایند.
- این شخص در دادگاه‌های حقوقی، دادگاه خانواده، شورای حل اختلاف و غیره در زمینه امور مدنی که مرتبط با قوانین حقوقی اعم از قانون مدنی، قانون آیین دادرسی مدنی، قانون تجارت، قانون حمایت خانواده، قانون امور حسبی و … است، ورود خواهد کرد.
1- اگر وکالتنامه غیررسمی یا عادی در ایران تنظیم شده باشد، وکیل میتواند ذیل وکالتنامه تأیید کند که وکالتنامه را موکل شخصاً در حضور او امضا یا مهر کرده یا انگشت زده است. آزمون اختبار دارای دو مرحله کتبی و شفاهی بوده که اگر فرد در هر دوی آنها نمره قبولی را کسب نماید، کانون وکلا او را برای حضور در مراسم تحلیف (سوگند خوردن) مجاز می‌دانند. براساس ماده ی 41 قانون وکالت؛ در شرایطی که خیانت وکیل به موکل ثابت گردد و حقی از موکل ضایع شود، محرومیت ابدی از شغل وکالت برای وکیل در نظر گرفته می گردد. با انعقاد عقد وکالت، وکیل و موکل در برابر یکدیگر حق و تکلیف یافته، دارای روابط حقوقی، وظایف و مسئولیت های متقابلی می شوند. موکل مکلف است حق الوکاله را براساس قرارداد وچنانچه قراردادی بسته نشده باشد براساس تعرفه قانونی حق الوکاله،پرداخت نماید.البته پرداخت نشدن حق الوکاله،تکلیف وکیل درانجام تکالیف قانونی را تا زمانی که وکالت زایل نشده باشد،منتفی نمی نماید. ماده 347 قانون مزبورنیزبه هرمتهمی حق داده است که ازدادگاه درخواست کندوکیلی برای اوتعیین نماید.
معمولاً بین وکیل و موکلش علاوه بر وکالتنامه، قرارداد وکالت که در مورد چگونگی دریافت حق الوکاله و مسؤولیت های طرفین است نیز تنظیم می شود که یک نسخه از آن نیز باید به موکل تسلیم شود. در امور کیفری از طرف دادگاه برای دفاع از متهم یا متهمانی که از انتخاب وکیل امتناع مینمایند و یا به دلیل بضاعت مالی توانایی انتخاب وکیل را ندارند و قانون انتخاب وکیل را برای آنها اجباری دانسته است از بین وکلای دادگستری وکیل رایگان برای او انتخاب میشود. وکیلی که اینگونه وارد پرونده میشود و وکالت را می پذیرد با عنوان وکیل تسخیری شناخته میشود.
لزوم داشتن وکیل در روند رسیدگی به دعاوی
اگر وکیل این کار را انجام ندهد، مرتکب جرم کیفری خیانت در امانت میشود و موکل میتواند این مورد را پیگیری کند. اهمال،قصور وتقصیروکلای دادگستری درانجام وظایف خویش عمدتا تخلف انتظامی شمرده میشود وبنابراین مستوجب تعقیب انتظامی وتحمل کیفرانتظامی است،افزون برآن،ممکن است ازنظرمدنی وحتی کیفری موجب مسئولیت وکیل شود. ازجمله اینکه وکلا مکلفند درهنگام محاکمه حضورداشته باشند.مگراینکه دارای عذرموجه باشند.که این موارد درماده 41قانون آیین دادرسی مدنی ذکرشده است. قانون اساسی نیزانتخاب وکیل را به عنوان حق طرفین در همه دادگاه ها ،مورد تایید قرارداده است. با این توضیح که تمامی وکلا از سطح دانش قابل قبولی در اکثر حوزه های حقوقی برخوردار می باشند ؛ اما بعضی از وکلا، مانند وکیل طلاق و و کیل خانوادههستند که صرفا در یک زمینه حقوقی خاص فعالیت می کنند و طبیعتا در آن حوزه به تخصص و دانش بیشتری رسیده و کاملا به این حوزه کاری اشراف دارند . به وکلایی که اجازه دارند در خصوص دعاوی کیفری ورود کنند، وکیل کیفری گفته میشود.
بهترین وکیل تهران + تضمینی + 100%متخصص
در زمینه مسائل حقوقی برای جلوگیری از ضررهای احتمالی مشورت با یک مشاوره حقوقی امری ضروری است. چنین فردی با تسلط به قوانین و تجربه‌ای که دارد کمک می‌کند تا افراد انتخاب‌های درستی داشته باشند و از ورود خسارت به آنها جلوگیری می‌کند. 2- طبق قسمت دوم تبصره ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، در جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی و همچنین جرائم سازمان‌یافته که مجازات آنها مشمول ماده ۳۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری است، در مرحله تحقیقات مقدماتی طرفین دعوی، وکیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تأیید رئیس قوه قضاییه باشد، انتخاب می‌کند. بر اساس ماده 35 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در دادگاه ها طرفین دعوا میتوانند وکیلی برای خود انتخاب کنند. در صورتی که شخصی قادر به انتخاب وکیل نباشد دادگاه موظف است که برای او امکانات تعیین وکیل را فراهم کند. حدود اختیارات وکیل دادگستریبرای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص وکیل کیست و نکات مهم در انتخاب آن در کانال تلگرام آیین دادرسی عضو شوید .
با بستن قرارداد وکالت، وکیل و موکل در مقابل هم حق و تکلیف یافته، روابط حقوقی، وظایف و مسئولیت های دو طرفه ای را دارا می باشند. وکیل دادگاه باید پایبند به شرافت ، اخلاق ، وجدان و تعهد کاری باشد و به این لحاظ پاسخگوی موکل خود باشد ؛ حتی وکیل معاضدتی که در موارد عدم بضاعت مالی موکل از طرف دادگاه برای وی تعیین می شود . به طور کلی ، هر شخصی که با دیگری قرارداد وکالت امضا کرده باشد ، می تواند تحت عنوان مفهوم وکیل شناسایی شود ؛ به عنوان مثال اگر مردی به همسر خود وکالت در طلاق داده باشد تا هر زمان بخواهد خود را از طرف شوهر مطلقه کند ، این امر سبب می شود که زن وکیل مرد شود ؛ منتها فقط در موضوع طلاق . در همه دادگاه‌ها، طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب کنند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند باید برای آنها امکانات تعیین وکیل فراهم شود. اگر از شما شکایت کیفری شده باشد و یا اینکه شاکی هستید و قصد دارید تا دعوای کیفری خود را در دادگاه مطرح کنید، در هر دو حالت می‌توانید از مشاوره و همراهیِ یک وکیل کیفری بهره‌مند شوید زیرا در هر دو حالت، پیگیریِ دعوای کیفری چالش‌های خاص خود را دارد و یک وکیل خوب میتواند این چالش‌ها را به نحو بسیار کارآمدتری مدیریت کند.
2- در صورتی که وکالت در خارج از ایران داده شده باشد، باید به گواهی یکی از مأمورین سیاسی یا کنسولی جمهوری اسلامی ایران برسد. مرجع گواهی وکالتنامه اشخاص مقیم و ساکن در کشورهای فاقد مأمور سیاسی یا کنسولی ایران به موجب آیین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط وزارت دادگستری با همکاری وزارت امور خارجه ظرف مدت سه ماه تهیه و به تصویب رئیس قوه قضاییه خواهد رسید. طبق ماده 682 قانون مدنی، محجوریت (کودکی، دیوانگی، سفاهت) موکل موجب بطلان وکالت میشود مگر در اموری که حجر مانع از توکیل (وکالت دادن) در آنها نمی‌باشد و همچنین محجوریت وکیل مگر در اموری که حجر مانع از اقدام در آن نباشد. وکلا بر مبنای حق‌الوکاله دریافتی از موکلشان، مالیات و سهم کانون وکلا (در مواردی که وکیل عضو کانون‌های وکلا باشد) می‌پردازند. برای این کار وکیل موظف است که بر وکالتنامه دریافتی‌اش، تمبر مالیاتی بچسباند که این تمبر مالیاتی منشأ مالیات او در اداره مالیات می‌باشد. وکیل در توکیل به کسی گفته میشود که از سوی موکل خود اختیار مشخص کردن وکیل دیگری را برای او داشته باشد.